बलदेव चौधरी, नगरप्रमुख
त्रियुगा नगरपालिका, उदयपुर
उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका प्रमुख बलदेव चौधरीले ‘भिजनरी लिडरसिप’ हुँदा जनताले स्थानीय सरकारबाट कसरी सुविधा पाउन सक्छन् भन्ने उदाहरण देखाइरहेका छन् । नगरप्रमुख चौधरीले अघि सारेका विकास योजना र उनले ल्याएका अवधारणाको देशैभर चर्चा हुने गरेको छ । यसै सेरोफेरोमा रहेर चौधरीसँग गरिएको कुराकानी :
तपाईं त्रियुगा नगरपालिकाको मात्र नभई देशकै नगरप्रमुखजस्तो हुनुहुन्छ । तपाईंले अघि सारेका अधिकांश योजना सबै पालिकाले अवलम्बन गर्ने खाले छन् । कसरी ल्याउनुहुन्छ, नयाँ–नयाँ योजना ?
अहिले हामी २१औँ शताब्दीमा छौँ । अहिलेको नगरबासीको इच्छा, आकांक्षा धेरै छन् । त्योअनुसारको सेवा, सुविधा सरकारले दिनुपर्छ । सबै नगरबासी स्वस्थ, शिक्षित, उद्यमशील, समावेशी हुनुपर्छ । संविधानले परिकल्पना गरेको मूल्य–मान्यताको अनुभूति नागरिकले गर्न पाउनुपर्छ । त्यो अनुभूति गराउन हामीले गरेको समावेशी, समृद्धि र समाजवाद उन्मुख व्यवस्था बजेटबाटै गर्नुपर्छ । त्यो लागू गर्न सकेनौँ भने हामीले कल्पना गरेको सपना र समृद्धि आउन सक्दैन । यस हिसाबले छलफल गरेर अघि बढ्नुपर्छ । हामी २० वटा पालिकासँग छलफल र अन्तरक्रिया गर्दै अघि बढिरहेका छौँ । अहिले ठूलो समस्या नगरपालिकालाई फोहोर भएको छ । त्यसका लागि प्लान्ट बनाउनेतर्फ सहमति गरेका छौँ । फरक–फरक विषयमा छलफल गरेर योजना बनाउँदा सफलता हात लाग्छ ।
त्रियुगाले अघि सारेका ड्रिम प्रोजेक्टबारे बताउनुस् न ?
हामीले फोहोरकै योजना अघि सारेका छौँ । त्यसका लागि टेन्डर लगाउँदै छौँ । नगरपालिकाको वडा नम्बर १२ को विषमपुरमा ९ करोड रुपैयाँको टेन्डरको तयारी गरेका छौँ । १० मेगावाटको सोलारका लागि लाइसेन्स पाएका छौँ । अब छिट्टै लञ्च गर्छौं । विपद् व्यवस्थापनका क्षेत्रमा प्रदेश र संघीय सरकारसँगै स्थानीय सरकार मिलेर चौदण्डगढी, त्रियुगा र रौता गाउँपालिकाको वडा नम्बर १३ स्थित बसपार्कमा १ बिघा जग्गा व्यवस्थापन गरेका छौँ । स्वीस सरकार र तीन वटै सरकारको २० करोड रुपैयाँ आर्थिक सहयोगबाट काम अघि बढाउने योजना बुनेका छौँ । अरू काम पनि अघि बढ्दैछन् ।
तपाईंको पहलमा गठन भएको उदयपुर विकास प्राधिकरणले चाहिँ के गर्दै छ ?
अक्सिजन प्लान्ट बनाउने विषयमा हामीले भर्खरै छलफल गरेका छौँ । प्राधिकरणले आठ वटै पालिकालाई छुने गरी पर्या–पर्यटन र बाटोको विकास गरेका छौँ । त्यो बाटोलाई मम बाटो नाम दिएका छौँ । अर्थात्, मैनामैनीदेखि मैनपुरसम्म भनेका छौँ । पर्यटनलाई जोड्ने किसिमको बाटो बनाउन खोजेका हौँ । सगरमाथा र मदन भण्डारी राजमार्गसँग यो बाटो जोडिन्छ । यसरी बाटो जोडिँदा शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि क्षेत्रमा ठूलो सहयोग मिल्ने देखिन्छ ।
सोलारबाट विद्युत् निकाल्ने त्रियुगाको योजना कहाँ पुग्यो ?
काम धेरै अघि बढेको छ । छिट्टै सकिन्छ ।
कोरोनाको पहिलो लहरको उद्गम स्थल त्रियुगामा महामारी नियन्त्रणका लागि तपाईंले गरेका पहलबारे बताउनुस् न ?
हामीले भुल्के मोडल बनायौँ । यही मोडलले अहिलेसम्म काम गर्न पाठ सिकायो । कोरोनाकै कारण हामीले अस्पताल, आइसोलेसन बेड बनाएका छौँ । प्रत्येक वडामा पाँच सिलिन्डरको अक्सिजनसहितको आइसोलेसन बनाएका छौँ । १० बेडको उदयपुर सिमेन्ट उद्योगको सहयोगमा आइसोलेसन बनाएका छौँ । स्वास्थ्य सेवासमेत दिइरहेका छौँ ।
नगरपालिका आफैंले खरिद गरेर नगरबासीलाई कोरोनाविरुद्धको खोप लगाउन तपाईंले गर्नुभएको पहलले तरंग नै ल्याएको थियो । खोप खरिदका लागि अनुमति माग्न जाँदा संघीय सरकारको रवैया कस्तो पाउनुभयो ?
नागरिकको बाँच्न पाउने अधिकार संविधानले नै दिएको छ । हामीले त्यहीअनुसार अनुमति माग्यौँ । दुःखको कुरा राजनीतिकर्मी, प्रशासन वा कर्मचारीले अझै पनि स्थानीय तहलाई सरकारको रूपमा मानेका छैनन् । अहिले पनि यो बुझाइ सरकार होइन नै भन्ने छ । म के भन्छ्ु भने स्थानीय तह पनि सरकार नै हो । संविधानले यो सरकारलाई पनि अधिकार दिएको छ भन्ने कुरा सबैले बुझ्न आवश्यक छ ।
दिनरात जनताको सेवामा खटिँदा तपाईंले बितेका चार वर्षमा के–कति काम गर्न सक्नुभयो ? जनतासँग गरिएका वाचा पूरा भए ?
कोभिडको कारणले केही पैसा आएन । हामीलाई २० करोड रुपैयाँ बजेट आएन । त्रियुगा नगरपालिकाको भवन बनाउन सकेनौँ । तर, चार वर्षको अवधिमा ८० प्रतिशत सफलता हात पाएजस्तो लाग्छ । हामीले पाएको बजेटले ९५ प्रतिशत नागरिकको घरमा विभिन्न योजना पुर्याउन सफल भएका छौँ ।